Modlitwy codzienne należały zapewne do pierwszych tekstów łacińskich tłumaczonych na język polski dla potrzeb katechizacji ludu. Świadczą o tym ustawy synodów z końca XIII wieku, zobowiązujące duchownych do głośnego odmawiania i objaśniania wiernym Ojcze nasz, Wierzę, Zdrowaś Maryja i Kaję się Bogu (Spowiedź powszechna). Najstarsze zachowane przekłady tych modlitw pochodzą z początku XV wieku.
Tekst Ojcze nasz zachował się w rękopisie Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie z początku XV stulecia. Z tego samego kodeksu pochodzi wierszowany (dla łatwiejszego zapamiętania) dekalog (dziesięć przykazań). Oba teksty zapisał kanonik płocki Jakub z Piotrkowa (zm. 1447).
Jeden z najstarszych polskich przekładów Pozdrowienia anielskiego zachował się w rękopisie Biblioteki Jagiellońskiej nr 825, zawierającym łacińskie traktaty medyczne. Ok. roku 1407 na ostatnich kartach kodeksu wpisano m.in. polski tekst Zdrowa Maryja. Jest to pierwotna, tzw. „biblijna” formuła tej modlitwy (oparta na ewangelicznych tekstach pozdrowienia anielskiego oraz powitania Maryi przez Elżbietę), występująca w piśmiennictwie chrześcijańskim aż do końca XV w.
Zamieszczony poniżej przekaz Wierzę… pochodzi z rękopisu łacińskich kazań Piotra z Miłosławia, należącego niegdyś do biblioteki klasztoru Paulinów na Skałce, a obecnie przechowywanego w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Manuskrypt powstał w drugiej połowie XV wieku, a polskie Wyznanie wiary zapisano na jego ostatniej karcie.
OJCZE NASZ
Oćcze nasz, jenże jeś1 na niebiesiech, oświęci się2 jimię twe, przydzi twe krolewstwo, bądź twa wola jako na niebie tako i na ziemi. Chleb nasz wszedni3 daj nam dzisia i odpuści nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowaćcom i nie wodzi nas w pokuszenie, ale nas zbaw ode złego.
Objaśnienia
1któryś jest; 2niech się święci; 3powszedni
ZDROWA MARYJA…
Zdrowa Maryja, miłości pełna, Bog z tobą, błogosławiona miedzy niewiestami, a błogosławion owoc żywota twego Jezus Krystus. Amen.
WIERZĘ W BOGA…
Wierzę w Boga Oćca Wszechmogącego, stworzyciela nieba i ziemie. I w Jezu Krysta, Syna jego jedynego, Pana naszego, jen sie począł Duchem Świętym, narodził sie z Maryjej dziewice, umęczon pod Ponskim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion. <Z>stąpił do piekła, trzeciego dnia z martwych wstał. Wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Oćca Wszechmogącego, odjądże przydzie sędzić żywe i martwe. Wierzę w Ducha Świętego, w świętą Cyrkiew krześcijańską, swiętych obcowanie, grzechom odpuszczenie, ciała z martwych wstanie i wieczny żywot. Amen.
DEKALOG
(1) Pirzwa kaźń1 Tworca naszego:
Nie masz mieć Boga jinego.
(2) W prozności niestatku2 twego
Nie bierz jimienia3 Bożego.
(3) Pamiętaj, to tobie wielę4,
By czcił święta i niedzielę.
(4) Chcesz li mieci łaskę moję,
Oćca czci i matkę twoję.
(5) Nie zabijaj brata swadą5,
Ręką, kaźnią6 ani radą.
(6) Nie czyń grzechu nieczystego
Procz urzędu7 małżeńskiego.
(7) Nie kradń jimienia8 cudzego,
Nędznym udzielaj swojego.
(8) Nie świacz9 na bliźniego swego
Lścią10 świadecstwa fałszywego.
(9) Nie pożędaj żony jego,
Tak schowasz rząd stadła11 twego.
(10) Bratnich rzeczy nie korzyści12,
Bożą przykaźń tako zjiści13.
Objaśnienia
1pierwsze przykazanie; 2na darmo, lekkomyślnie; 3nie wzywaj imienia; 4nakazuję; 5w bójce; 6więzieniem; 7poza stanem; 8własności, mienia; 9nie świadcz; 10kłamstwem, obłudą; 11tak zachowasz porządek stanu małżeńskiego; 12nie pożądaj (nie przywłaszczaj sobie) rzeczy bliźniego; 13wypełnij.
Za: http://www.staropolska.pl/sredniowiecze/modlitwy/modlitwy_codzienne.html